Szwajcaria

Świadczenia z tytułu inwalidztwa w Szwajcarii

Szwajcaria: Kiedy masz prawo do świadczeń z tytułu inwalidztwa?

Inwalidztwo

Inwalidztwo definiowane jest jako całkowita lub częściowa niezdolność do zarobkowania, uznana za trwałą lub długotrwałą. Każde zmniejszenie –całkowite lub częściowe –całości lub części zdolności do zarobkowania ubezpieczonego na zrównoważonymrynku pracy uznaje się za niezdolność do zarobkowania, jeśli wynika z uszczerbku na zdrowiu fizycznym, umysłowym lub psychicznym i utrzymuje się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji. Inwalidztwo może być rezultatem schorzenia wrodzonego, choroby lub wypadku.

Ubezpieczenie na wypadek inwalidztwa, emerytalne oraz dla osób pozostałych przy życiu opiera się na koncepcji składającej się z trzech filarów.

Pierwszy filar

Pierwszy filar stanowi system państwowy i dotyczy ubezpieczenia emerytalnego oraz ubezpieczenia dla osób pozostałych przy życiu (AHV-AVS), jak również ubezpieczenie na wypadek inwalidztwa (IV-AI). Świadczenia wypłacane z tych dwóch form ubezpieczenia przeznaczone są na pokrycie podstawowych potrzeb życiowych. W pewnych przypadkach można otrzymać nieskładkowe świadczenia uzupełniające (PC), mające na celu sfinansowanie podstawowych potrzeb życiowych. Pierwszy filar jest obowiązkowy dla wszystkich osób zamieszkujących lub zatrudnionych za wynagrodzeniem w Szwajcarii. Oznacza to, że osoby prowadzące działalność na własny rachunek oraz osoby nieaktywne zawodowo, tak samo jak pracownicy najemni, mają obowiązek zawarcia ubezpieczenia. Wyłączone z tego obowiązku są osoby spełniające warunki ubezpieczenia obowiązkowego tylko przez względnie krótki czas.

Osoby zatrudnione za wynagrodzeniem mają obowiązek opłacania składek od dnia 1 stycznia następującego po ich 17 urodzinach. Osoby nieaktywne zawodowo maja również obowiązek opłacania składek począwszy od dnia 1 stycznia następującego po ich 20 urodzinach. Uprawnione do świadczeń z tytułu inwalidztwa są osoby, które opłacały składki przez co najmniej trzy lata. O świadczenia można ubiegać się od 18. roku życia (do wieku emerytalnego).

Obywatele szwajcarscy oraz obywatele państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego zamieszkujący w państwie trzecim mogą zawierać ubezpieczenia fakultatywne, pod warunkiem, że wcześniej podlegali ubezpieczeniu obowiązkowemu AVS/AI przez co najmniej pięć kolejnych lat.

Drugi filar

Drugi filar –zawodowe systemy świadczeń z tytułu starości, świadczeń dla osób pozostałych przy życiu oraz świadczeń z tytułu inwalidztwa (PP), uzupełniają pierwszy filar i wraz z nim powinny pozwolić na utrzymanie wcześniejszego poziomu życia.Ubezpieczeni w ramach obowiązkowego zawodowego funduszu emerytalnego to osoby ubezpieczone obowiązkowo w AHV-AVSi poddane obowiązkowi składkowemu z tytułu dochodów z pracy mieszczących się w widełkach dochodów rocznych. Instytucje emerytalne mogą przewidzieć w swoich regulaminach świadczenia wykraczające ponad minimum obowiązkowe. Mogą w szczególności ubezpieczyć wynagrodzenie niższe od dolnego progu lub wyższe od górnego (aż do kwoty maksymalnej).

Od dnia 1 stycznia następującego po 17. urodzinach pracownicy są obowiązkowo ubezpieczeni na wypadekinwalidztwa i śmierci pod warunkiem otrzymywania rocznego wynagrodzenia od jednegopracodawcy. Po ukończeniu 24. roku życia obowiązkowe staje się również ubezpieczenie emerytalne. Bezrobotni są również ubezpieczeni na wypadek inwalidztwa i zgonu na restrykcyjnych warunkach.

Każdy pracodawca zatrudniający pracowników najemnych objętych obowiązkiem ubezpieczenia musi być związany umową z instytucją wpisaną do rejestru zawodowych funduszy emerytalno-rentowych.

Wyłączeniu podlegają, przykładowo, pracownicy najemni pracodawcy, który nie ma obowiązku płacenia składek na pierwszy filar, pracownicy najemni zatrudnieni na czas określony nie przekraczający 3 miesięcy, osoby o co najmniej 70-procentowej niepełnosprawności oraz niektórzy członkowie rodziny rolnika, którzy są zatrudnieni w jego przedsiębiorstwie.

Ubezpieczenie fakultatywne jest dostępne dla pracowników najemnych oraz osób prowadzących działalność na własny rachunek, które nie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu.

Trzeci filar

Trzeci filar obejmuje fakultatywny indywidualny fundusz emerytalny przeznaczony na pokrycie innych indywidualnych potrzeb. Istnieje możliwość zawarcia umowy ubezpieczeniowej lub oszczędnościowej z przedsiębiorstwami ubezpieczeniowymi, bankami bądź instytucjami zajmującymi się ubezpieczeniami na życie w celu zapewnienia świadczeń z tytułu inwalidztwa, świadczeń emerytalnych lub świadczeń z tytułu śmierci.

Data publikacji: 21.01.2021, zaktualizowany: 21.01.2021
Tematy: Leben und Arbeiten in der EU, Soziale Sicherheit, V. Leistungen bei Invalidität

© Unia Europejska, 2012